Vloedstegenbrug is circulaire mijlpaal in Oost-Nederland
Uit oude betonliggers van een snelwegviaduct, hergebruikt hardhout en het staal van oude balken bouwde Van Hattum en Blankevoort een brug die Eibergen opnieuw verbindt met Haaksbergen via de oude N18. De nieuwe Vloedstegenbrug is daarmee niet zomaar een brug. Het is de eerste circulaire brug van Oost-Nederland. En het mooiste? De mensen die er gebruik van maken zijn minstens zo enthousiast als de makers.
Gebouwd uit wat er al was
De oorspronkelijke brug, een ruim negentig jaar oude betonnen overspanning, was aangetast door betonrot. Daardoor kon de gammele constructie het gewicht van voertuigen zwaarder dan twintig ton niet langer veilig dragen. Hoog tijd voor een vervanger. In slechts zes maanden tijd werd de oude brug gesloopt en de nieuwe opgebouwd. De eerste zogeheten circulaire brug van Oost-Nederland is daarmee een feit.
Voor de nieuwe brug gooide Van Hattum en Blankevoort het ontwerpproces op zijn kop. Want de beschikbare duurzame materialen vormden het uitgangspunt. Daar werd een passend ontwerp bij gemaakt in plaats van andersom. De beschikbaarheid van materialen was dus leidend en ging vooraf aan het ontwerp.
De meeste onderdelen van de brug zijn namelijk circulair of duurzamer dan traditionele bouwmaterialen. De betonliggers waren ooit onderdeel van een snelwegviaduct op de A9 en vormen nu de hoofdconstructie van de verkeersbrug. Ook de andere onderdelen zijn grotendeels eerder gebruikt. Het hout voor de fietsbruggen is geproduceerd uit Azobé balken en damwandplanken die al een eerder leven hebben gehad. Dus: schaven, aangetaste plekken eruit halen en het hardhout zagen in de nieuwe vorm. Ook de stalen liggers van de fietsbruggen zijn hergebruikt. Deze zijn bewerkt tot de juiste toog, op lengte gemaakt en hebben een nieuwe zinklaag gekregen.
Naast circulair zijn er ook duurzaamheidsinitiatieven toegepast op de constructies. De betonnen landhoofden van de fietsbruggen zijn gemaakt met geopolymeerbeton, dit mengsel heeft veel minder CO2-uitstoot dan traditioneel beton. De grondkerende wand achter deze landhoofden bevat geen stalen wapening maar basaltvezelwapening. Basalt heeft ook een lagere CO2-uitstoot en gaat niet corroderen. “Qua circulariteit en duurzaamheidsinitiatieven zit het dus wel goed met deze brug”, lacht werkvoorbereider Sil te Stroet.
Circulair en duurzaam ontwerpen en uitvoeren is gewoon een prachtig avontuur!
Martin Reurink Projectleider
Gebruikers aan het woord
Tijdens ons bezoek werd duidelijk dat de brug ook gewaardeerd wordt door de gebruikers. Hoewel het grootste deel van het verkeer uit auto’s bestaat, steken af en toe fietsers en wandelaars de brug over. Een buurtbewoner die dagelijks haar hond uitlaat, vertelt hoe mooi ze de brug vindt en dat ze goed op de hoogte is van de duurzame initiatieven die tijdens de bouw zijn toegepast. “Het is mooi dat hij zo duurzaam is”, zegt ze. “Het idee dat de materialen een tweede leven hebben gekregen, maakt de brug voor mij bijzonder.”
Een andere passant, buurtbewoner en wandelaar, kijkt bewonderend naar de brug en vertelt: “Ik vind de brug mooi in het landschap passen. Het is echt een enorme verbetering ten opzichte van de oude brug.” Ook twee wielrenners, die de brug voor het eerst gebruiken, zijn onder de indruk. “We wisten niet dat zoveel materialen zijn hergebruikt”, vertellen ze. “Het is indrukwekkend om te zien hoe circulair en duurzaam de brug is ontworpen.”
De reacties maken duidelijk: de Vloedstegenbrug is niet alleen een verbinding, maar ook een toonbeeld van duurzaamheid. De nieuwe Vloedstegenbrug is daarmee meer dan een brug. Het is een circulair visitekaartje voor Oost-Nederland.
